«انما يعمر مساجد الله من آمن بالله و اليوم الاخر و اقام الصلوة و اتي الزكوة و لم يخش الا الله»
در اهميت مسجد همين بس كه در آغاز اسلام مسجد همه چيز مسلمان‌ها بود.
مسجد دانشگاه، ستاد ارتش، كانون عبادت، محل استقرار بيت المال و دادگاه اسلام بود. آن هم مساجدي ساده به صورتي كه درباره مسجد النبي نوشته اند: در ابتدا يك چهار ديواري از گل به ارتفاع قامت انسان بود. فرش و سقف و چراغي نداشت. روي همان شن‌ها روزها در روشنايي روز و زير آفتاب و شب‌ها در تاريكي نماز مي‌خواندند. در اواخر عمر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله از تنه درختان نخل ستون و از برگ درختان نخل سقف درست كردند و تا آخر عمر پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله از اين فراتر نرفت، اما همين مسجد با همين سادگي دنيا را تكان داد.
از اين پايگاه، مبارزان و مجاهداني تربيت شدند كه كاخ‌هاي قيصرها و كسراها و فراعنه را تسخير كردند. همين مسجد دوران جاهليت را به دوران اسلامي مبدل ساخت. مسجد پايگاه علم و دانش و مجاهدان و مبارزان بود.
افول اقتدار مسجد
در طول تاريخ آهسته آهسته مراكز از مساجد جدا شد. به واسطه گسترش علوم و فنون، مراكزي براي دانش و قضاوت و ارتش و... داير شد و با جدا شدن اين امور از مسجد، آهسته آهسته، مسجد شكل خود را از دست داد و به مركزي براي نماز تبديل شد آن هم در بعضي از جاها فقط مركزي براي نماز بازنشستگان و از كارافتادگان و افرادي كه جاي ديگري نداشتند.
آیت الله العظمی مکارم شیرازی
